شماری از نخبگان جوان کشور مهمان رهبرانقلاب هستند تا سومین همایش ملیشان را بعد از این دیدار و گفتگو آغاز کنند.
در این میان چند تن از دانشجویان از میان جمعیت، خواستار فرصتی برای بیان صحبتهایشان می شوند. این حرکت با واکنش برخی برگزارکنندگان مراسم روبرو می شود که آنها را دعوت به نشستن میکنند، اما رهبر با اشاره به یکی از همان جوان ها می گویند: «آن آقایی که ایستاده بودند و نشاندنشان! شما بفرمائید...»
دانشجوی جوان بلند می شود و شروع می کند به حرف زدن. صدایش از آنجا به گوش رهبر نمیرسد؛ پشت تریبون می آید و پس از معرفی خود، سخنانش را آغاز می کند. حرفهایش نسبت به سخنرانهای قبلی رنگ و بوی دیگری دارد. ابتدا از عملکرد صدا و سیما پیرامون حوادث اخیر انتقاد می کند و با بیان مثالی از رهبر می پرسد:
«آیا صدا و سیمای ما تصویر درستی از کشور و جهان ارائه میدهد یا تصویری غیرواقعی و کاریکاتورگونه؟
آیا صداو سیما به عقاید مختلف اجازهی دفاع از خودشان را میدهد؟ عقایدی که بخصوص در همین رسانه مورد نقد و یا حتی حمله قرار میگیرد؟
آیا صدا سیمای ما نقلقول هایی که از افراد میکند و یا در رویدادهایی که روایت میکند، وفادارانه و منصفانه عمل می کند؟»
پس از سخنان این دانشجوی جوان ، رهبر انقلاب از صدا و سیما گفتند و تصریح داشتند که ایشان هم به بخشی از عملکرد این دستگاه انتقاد دارند اما مثل همیشه انصاف را یکی از شروط نقد سالم عنوان کردند: «در انتقاد از بىانصافىِ یک دستگاه یا یک کس، خود ما باید دچار بىانصافى نشویم؛ به این توجه کنیم.»
رهبر انقلاب نسبت به صدا و سیما دو انتقاد عمده را وارد دانستند و گفتند:«خیال نکنید آن حرفهایى که صدا و سیما میزند، این، همهى حرفهاست؛ نه، خیلى مطلب هست. "یک سینه حرف موج زند در دهان ما". اینجور نیست که هر چه که انسان احساس میکند، این را گفته باشد یا بتواند بگوید. خیلى حرفهاى زیادى هست. شما جوانها الحمدللَّه باهوشید، بااستعدادید، بهتدریج خیلى از حقائق براى شماها روشن خواهد شد.»
ایشان در ادامه با اشاره به این سوال که «آیا صدا و سیما وضعیت واقعى کشور را نشان میدهد؟» پاسخ گفتند «نه، ناقص نشان میدهد. خیلى پیشرفتهاى برجسته و بزرگ هست که صدا و سیما نشان نمیدهد. دلیلش هم این است که شما مجموعهى مرتبط با حوادث گوناگون، از خیلى از حقائق کشور و پیشرفتهاى کشور مطلع نیستید؛ نقص صدا و سیماى ماست. والّا اگر صدا و سیما میتوانست همانجور که تلویزیون فلان کشور غربى با یک سابقه و تجربهى فراوان و با استفادههاى هنرى دروغهاى خودش را راست جلوه میدهد، واقعیات موجود کشور را درست منعکس کند، شما بدانید امروز امید نسل جوان، دلبستگى نسل جوان به کشورش، به دینش، به نظام جمهورى اسلامىاش، بهمراتب بیشتر از حالا بود.»
بیانات فوق در حالی از زبان رهبر معظم انقلاب بیان می شود که ایشان در 11/9/83
هم فرموده بودند:" به نظر من سیاست کلی صدا و سیما باید تقویت مدیریت های اجرایی کشور باشد. من توصیه نمی کنم که صدا و سیما ضعف ها و نارسایی ها و کمبودها و خدای نکرده خیانت ها را پوشیده بدارد؛ نه، ضعف ها را هم بگوید؛ دردهایی که جلوی چشم مردم است، عیبی ندارد صدا و سیما به آنها بپردازد؛ منتها طرح این دردها و ضعف ها و نارسایی ها باید به گونه ای باشد که اولاً مردم را مأیوس نکند، ثانیاً مدیریت را تضعیف نکند. توفیقات دولت را بگویید. نشان دادن توفیقات و پیشرفت های کشور حتماً نباید از زبان مسئولان و دست اندرکاران باشد. فرضاً رئیس جمهور می رود و طرحی را افتتاح می کند. این افتتاح، گنگ است و معلوم نیست چیست. وقتی آسفالت خیابانی خراب می شود و می خواهید آن را در خبر منعکس کنید، مثلاً می روید با تاکسی دار مصاحبه می کنید و او می گوید چرخ ماشینم در این چاله افتاد؛ یکی دیگر می گوید زمستان در این جا آب جمع شده بود و ترشح کرد به لباس مردم. خلاصه با ده نفر مصاحبه می کنید تا مشخص شود این چاله چقدر چیز بدی است. پس در مورد پیشرفت ها و توفیقات هم همین میکروفون را بگیرید جلوی کسانی که از این پیشرفت ها بهره مند و برخوردار می شوند. صرف این که مدیر مربوطه بیاید بگوید درراه اندازی فلان طرح برای پانصد نفر و هزار نفر یا پنج هزارنفر شغل ایجاد شد، کافی نیست؛ باید موضوع را تبیین کرد.
هدف ما باید تقویت مدیریت اجرایی کشور باشد.
گفتم و تکرار هم می کنم: ضعف ها و نقص ها هم باید گفته شود تا مردم تصور نکنند این جا بوقی است که بنا دارد فقط از حکومت تعریف کند؛ منتها گفتن علاج جویانه و دلسوزانه، نه ستیزه جویانه. طرح غلط مشکلات، مضر است. طرح سؤال هایی که پاسخ ندارد، مضر است. البته گاهی شگردهای قشنگی زده می شود. همین چند روز قبل دیدم که پس از جلسه رؤسای سه قوه، راجع به مفاسد اقتصادی با آنها مصاحبه کردند. کار قشنگ ،جالب، تمیز، همه جانبه و هوشمندانه و زبل واری از آب درآورده بودند؛ خوب بود و اتفاقاً تأثیر هم کرد.
آدم از این طور کارها لذت می برد. خیلی خوب، الان دارند همان کار شماها را دنبال می کنند؛ اینها هم به نحوی منعکس شود. البته شما می توانید با همین نحوه طرح، به شکل هوشمندانه مدیران را هم هدایت کنید. مدیران گاهی نقص کار خودشان را نمی دانند. طرح نواقص کار از زبان منصفانه و بی طرفانه شما می تواند به آنها کمک کند."
همچنین رهبر معظم انقلاب در کمتر از 6 سال پیش و در تاریخ 11/9/1383 به مسئولین صدا و سیما تاکید کرده بودند:
" در مقوله عدالت اجتماعی، فیلم ها و سریال هایی ساخته می شود که غالباً خانه های مورد استفاده شخصیت های این فیلم ها اعیانی و اشرافی است! واقعاً وضع زندگی مردم ما این طوری است؟ آیا یک زوج جوان یا یک زن و شوهر در چنین خانه هایی زندگی می کنند؟! این کار چه لزومی دارد؟ سالها قبل بعضی از سریال هایی که از سیما پخش می شد، هرچند کیفیت آنها مثل سریال های الان نبود - عقب تر بود - لیکن فضای زندگی در آنها، متواضعانه و در یک خانه معمولی بود؛ آن طوری خوب است.زندگی را لزوماً نباید اعیانی و اشرافی و متجملانه معرفی کرد.
فضای تبلیغی صدا و سیما این طوری باشد. البته گاهی در این خصوص هم به ما تذکر می دهند و مطالبی می گویند. تبلیغات رسانه ای و گاهی تبلیغ های خیلی پررنگ که مردم را به طرف مصرف گرایی سوق می دهد، با برنامه ای که فرضاً شما ساخته اید تا مصرف گرایی را تقبیح کنید، عملاً در تناقض است؛ با هم هماهنگ نیست."
رهبر معظم انقلاب در 1389/04/12 هم در دیدار رئیس سازمان و جمعی از هنرمندان صدا و سیما فرمودند: " ما می خواهیم از این قله از این سرچشمه زلال معارف درست الهى و انسانى و سیاسى و درسهاى گوناگون زندگى به سمت مردم سرازیر شود این آن انتظار ماست از صدا و سیما… طرف دیگر قضیه این است که واقعاً خط قرمزهائى هست که باید رعایت شود. یک جاهائى عبور از برخى از خطوط قرمز اخلاقى منظورم خطوط قرمز سیاسى هم خیلى نیست عمدتاً انسان نگران اخلاق و دین و این چیزهاست در بعضى از فیلمها و سریالها لزومى ندارد. انسان نگاه میکند مىبیند این سریالِ خوشساخت و خوشمضمون اگر این زائده را نداشته باشد هیچ زیانى به این سریال نمیرساند از این قبیل هم ما داریم. بعضى از ارتباطات عشقى دختر و پسر که توى فیلم ها منعکس میشود بد است بدآموز است. این فرق میکند با آن چیزى که فرض کنید در سریال «اغماء» وجود داشت کسى اول یک توهّم یا تصورى به ذهنش مىآید آخر سریال میفهمد نه این اشکال نداشته. بله این حق با شماست. اما اینکه شما نوع برخورد یک زن و مرد را یک عشق غلط را این عشقهاى مثلث و مربع را توى فیلم بیاورید این مضر است این را کاریش نمیشود کرد. کارى کنیم که اینها توى فیلم ها نیاید.
…. شما وقتى زشتى را نشان می دهید اما آن عامل خیرى را که بناست بر زشتى غلبه پیدا کند یا با آن مبارزه کند نشان نمی دهید در جامعه یأس پراکنده می شود و نومیدى به وجود مىآید فیلم شما را که طرف نگاه میکند میگوید خوب چه فایده؟ با آن تأثیر عظیمى که فیلم دارد اثر نمایشى دارد. من می گویم شما انتقاد کنید ، منتها انتقاد به معناى واقعى کلمه ، یعنى مبارزه و چالش خیر و شر را نشان بدهید تا معلوم شود که اگر این نقطهى زشت و مردود در جامعه هست اما انگیزهاى براى رفع آن وجود دارد جریانى براى نابودى آن وجود دارد. اگر فقر را نشان می دهید معنایش این نباشد که در جامعه فقر هست اما هیچ انگیزهاى براى مبارزهى با فقر وجود ندارد. اگر اینجور شد طبعاً فیلم یأسآور میشود فضا را تاریک نشان می دهد و برخلاف واقعیت هم هست."
حال با توجه به آنچه رهبر معظم انقلاب در طی سالیان متمادی به مدیران و سیاستگذاران صدا و سیما و عوامل تهیه برنامه های آن و هنرمندان کشور گوشزد کرده اند و در نظر گرفتن وضعیت حال حاضر این سازمان و برنامه های آن، آیا صدا و سیما به مطلوبی که باید برسد رسیده است؟ البته بی انصافی نمی کنیم چون صدا و سیما با توجه به مقدورات گامهای موثری هم بر داشته است اما هنوز این رسانه تا تبدیل شدن به رسانه ملی به معنای واقعی کلمه فاصله زیادی دارد.
کلمات کلیدی: مقام معظم رهبری، صدا و سیما، انتقاد